Fatma K. Barbarosoğlu’nun son kitabı “Cumhuriyetin Dindar Kadınları” profil yayıncılıktan çıktı. Kitap çıkar çıkmaz, dumanı üstündeyken okudum. Kitapta Osmanlı ile Cumhuriyet arasındaki gel-gitleri yaşamış dört hanımefendi ile cumhuriyetin kuruluşuna ve özellikle tek parti despotizmine şahit olmuş on iki hanımefendinin hayatlarına tanıklık edilmeye çalışılmış. Bu hanımefendilerin kitaba konu olan ortak özellikleri, cumhuriyet döneminde kamusal alandan soyutlanmaya çalışılan dindarlık imajını taşımaya çalışmış olmaları ve bu uğurda verdikleri mücadele.
Kitapta anlatılan dindar kadınlar, bizim lise yıllarında ilk kadın …. diye başlayıp övgüyle söz edilen kadınlar değil. Onlar hayat hikayelerini dahi anlatırken mahcubiyet yaşayan, başarılarını o zamanlar dindar oldukları için aşağılayanlara inat kamusal alanda var olma mücadelesi vermiş kadınlar. Kitapta anlatılan her öykü birbirini tamamlayıcı nitelikte aslında. Bir yap-bozun parçaları gibi o dönemin siyasi tarihini ve yaşantısını yerli yerine koyup görebiliyorsunuz. Fakat kitabı okumadan önce cumhuriyet dönemini ve uygulamalarını anlatan siyasi bir kitap okumanızı tavsiye ederim. Böylece yaşanılanları tahlil etmeniz kolaylaşacaktır.
Kitapta ilgimi çeken ve aklımda kalan en önemli yer Ankara ilahiyatta yaşanılanlar oldu. “A.Ü İlahiyat fakültesinin ilk yıllarına bir tanık” başlığıyla hayatı anlatılan Türkan Özkul, Ankara ilahiyatın ilk öğrencilerindendir. O sene ilahiyat fakültesine kaydolan elliüç kişi vardır. Yeni kaydolan öğrencilerin hepsi başka okulda okumakta olan öğrencilerdir. Çoğu bir ideal uğruna okudukları okulu terk etmiştir. …Türkan hanım dahil diğer öğrencilerin başı açıktır ve Kur’an dersi de başı olarak yapılmaktadır. …İlahiyat fakültesinde dersler geçilir fakat hiç kimse okulu bitirince ne olacağını bilmemektedir. Şüphesiz bu öğretimin en renkli tarafı kendisi de bir Budist olan Ömer Buda ‘nın dinler tarihi dersine girmiş olmasıdır. İki yıl boyunca öğrencilere sadece totemciliği anlatır Budist hoca.
Cumhuriyet dönemi dini dönüştürme çabalarıyla dolu bir dönem. Tamamen din dışı bir devlet olma iddiası olmayan rejim müdavimleri, çareyi dini kendilerine göre yaşanılır ve “zararsız” hale getirmekte bulmuşlardır. O dönemde kamusal alanda başörtüsü ile var olma çabalarının bile garip karşılanması aslında birçok meseleyi anlamaya yetiyor.
Yakın tarihimize bizce bir bakış açısıyla bakmak için önemli bir kitap.
İyi okumalar…
Profil yayıncılık-231 sayfa.
Fiyatı: 12 lira
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder